Maqola talablari

Hurmatli mualliflar!

Nashrga magistrantlar, katta ilmiy xodimlar, ilmiy daraja izlanuvchilari, o‘qituvchilar, fan nomzodlari va doktorlari, ilmiy tadqiqotlar bilan shug‘ullanayotgan olimlarning maqolalari qabul qilinadi. Mualliflarning barcha materiallari jurnalning tahririyat hay’ati tomonidan ekspert bahosidan o‘tkaziladi. Jurnal sonlari rasmiy ko‘rib chiqilgan va tahririyat hay’ati tomonidan ma’qullangan maqolalar asosida shakllantiriladi.

Maqola matnining hajmi — 12–15 sahifa (yoki 7000–9000 so‘z, annotatsiyalar va foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatini ham qo‘shgan holda). Nashr uchun maqolalar va muallif(lar) haqidagi ma’lumotlarni info@fledu.uz elektron pochta manziliga yoki jurnal veb-saytidagi “maqolani jo‘natish” tugmasi orqali yuborish kerak.

I. Muallif(lar) haqidagi ma’lumotlar quyidagilarni o‘z ichiga olishi lozim: (Batafsil ma’lumot olish uchun havolani bosing)

  • Ismi, otasining ismi, familiyasi.
  • Ilmiy daraja (mavjud bo‘lsa).
  • Ilmiy unvon (mavjud bo‘lsa).
  • Egallab turgan lavozimi.
  • Ish joyi (tashkilot yoki oliy ta’lim muassasasining to‘liq nomi, shahar va mamlakat ko‘rsatilgan holda).
  • Elektron pochta manzili (e-mail).
  • Bog‘lanish uchun telefon raqami.
  • ORCID ID.

II. Maqolalarni rasmiylashtirish bo‘yicha talablar (Batafsil ma’lumot olish uchun havolani bosing)

Maqola matni formati

  • Matn muharriri – Microsoft Word.
  • Format – A4.
  • Hamma tomondan maydonlar – 2 sm.
  • Shrift – Times New Roman (zaruriyat tug‘ilsa boshqa shriftdan foydalanish mumkin, lekin u keng tarqalganlar ro‘yxatiga kirmasa, alohida faylda yuborilishi kerak).
  • Maqola matni uchun shrift hajmi – 12, muallif haqidagi ma’lumotlar uchun – 12.
  • Qatorlar oralig‘i – 1.
  • Abzas bo‘shlig‘i – 1 sm.
  • Joylashuvi – kitobiy (книжная), sahifalar raqamlanmagan holda, so‘zlarni keyingi satrga ko‘chirishsiz, betlar tagiga qo‘yilgan havolalarsiz.
  • Grafik, jadval va rasmlar – oq-qora rangda, yorqin rangli fonlarsiz hamda skrinshot qilinmagan holda beriladi. (quyidagi ko‘rsatmalarga muvofiq).

III. Maqolaning tuzilishi (Batafsil ma’lumot olish uchun havolani bosing)

  • Maqola sarlavhasi – maqolaning asosiy maqsadini aks ettiruvchi 10–12 so‘zdan iborat bo‘lib, unda asosiy mavzuga oid kalit so‘zlar aks etgan bo‘lishi kerak (uch tilda: ingliz, o‘zbek va rus tillarida).
  • Maqola annotatsiyasi – ingliz, o‘zbek va rus tillarida yoziladi (shrift hajmi – 12, qator oralig‘i – 1). Annotatsiyada maqolaning asosiy mavzusi, dolzarbligi, yangiligi, ish maqsadi va natijalari yoritiladi. Tavsiya etiladigan annotatsiya hajmi – 180–250 so‘z.
    Ilmiy maqola annotatsiyasi qanday yoziladi? (Havola)
  • Kalit so‘zlar va iboralar – 5–7 so‘zdan oshmasligi, uch tilda (ingliz, o‘zbek va rus tillarida) nuqtali vergul bilan ajratilgan holda yozilishi kerak.

Maqola matni quyidagi bo‘limlarni o‘z ichiga olishi lozim: Kirish, Asosiy qism, Xulosa yoki muallifning tanloviga ko‘ra maqola IMRaD uslubida tuzilishi mumkin, ya’ni quyidagi bo‘limlarni o‘z ichiga olgan holda: Kirish (Introduction), Metodlar (Methods), Natijalar (Results), Munozara (Discussion), Xulosa (Conclusion). Bundan tashqari, hamkasblarga yordam berganliklari yoki tadqiqot olib borishda moliyaviy ko‘mak ko‘rsatganliklari uchun minnatdorchilik bildirish maqsadida qo‘shimcha “Minnatdorchilik” kabi kichik ruknni joriy etish mumkin.

Uch qismdan iborat maqola tuzilmasida:

Kirish qismida mavzuning dolzarbligi va yangiligi asoslanishi, tadqiqotning maqsadi va vazifalari belgilanishi, shuningdek, muammoning tarixiga oid ma’lumotlar keltirilishi lozim. Dolzarblik va yangilikni asoslashda tadqiqot sohasidagi oldingi ishlarga (taxminan 20 ta adabiyotga) murojaat qilish tavsiya etiladi. Shuningdek, tadqiqot materiali haqida ma’lumot berilishi zarur.

Asosiy qismda muammoni o‘rganish metodlari, olingan natijalar va ularning talqini bayon etiladi.

Xulosa qismida natijalar umumlashtirilib, xulosalar va tavsiyalar shakllantiriladi, kelgusidagi tadqiqot yo‘nalishlari ko‘rsatiladi. Xulosa hajmi bir betdan oshmasligi kerak va bu qismda havolalar bo‘lmasligi lozim.

IMRaD formulasiga ko‘ra maqola tuzilmasi:

Kirish (muammoning dolzarbligi yoritilib, mavzuga oid ilmiy adabiyotlarning qisqacha tahlili beriladi va ishning maqsadi aniq belgilanadi).

Nazariy qism (tadqiqotning nazariy asosi yoritiladi).

Material va metodologiya (tadqiqot materiali, uning hajmi, manbalari, yig‘ish va tahlil qilish jarayonlari batafsil tavsiflanadi).

Tadqiqot natijalari (asosiy natijalar, lingvistik misollar, jadval va diagrammalar keltiriladi).

Natijalar muhokamasi (natijalar tahlil qilinadi, umumlashtiriladi, izohlanadi va boshqa tadqiqotlar natijalari bilan taqqoslanadi).

Xulosa (tadqiqotning asosiy xulosalari va ularning muammoni hal qilishdagi hissasi bayon etiladi).

Maqolalarni rasmiylashtirishga oid alohida talablar

  • Mualliflarning familiyasi va bosh harflari bir-biridan ajratilgan holda, uzluksiz bo‘sh joylar bilan yoziladi (klaviaturada «Ctrl» + «Shift» + «Space» tugmalari yordamida). Masalan: A. N. Nurmatov (maqolada), Nurmatov A. N. (adabiyotlar ro‘yxatida).
  • Matnda keltirilgan manbalar kvadrat qavslar ichida quyidagicha ko‘rsatiladi: iqtiboslar uchun: [Qulmamatov 1994: 98] – muallifning familiyasi, nashr yili, sahifasi; havolalar uchun – [Qulmamatov 1994].
  • Maqolada ko‘rsatilgan lingvistik yo‘nalishdagi misollar kursiv bilan ajratiladi.
  • Ba’zi hollarda yarim qalin shrift ishlatilishi mumkin.

IV. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatini rasmiylashtirish (Batafsil ma’lumot olish uchun havolani bosing)

Adabiyotlar soni. Maqolada ikki xil adabiyotlar ro‘yxati keltiriladi:

1. Foydalanilgan adabiyotlar (Использованная литература/ List of used literature).Ushbu ro‘yxat maqola tilida va uning shriftida, alifbo tartibida maqola oxirida tartib raqamlarsiz joylashtiriladi (shrift 12, 1 intervalda). Ro‘yxatda faqat maqola matnida iqtibos keltirilgan manbalar bo’lishi kerak.

Muhim!

Agar maqola ingliz tilida yozilgan bo‘lsa, ro‘yxatda birinchi bo‘lib ingliz tilidagi adabiyotlar alifbo tartibida joylashtiriladi.

Agar maqola o‘zbek tilida yozilgan bo‘lsa, Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatida birinchi bo‘lib o‘zbek tilidagi manbalar, alohida ravishda kirill va lotin yozuvida alifbo tartibida joylashtiriladi.

Agar maqola rus tilida yozilgan bo‘lsa, birinchi bo‘lib rus tilidagi manbalar alifbo tartibida, keyin boshqa tillardagi manbalar alifbo tartibida joylashtiriladi.

2. References ro‘yxatida kirill yozuvidagi (yoki boshqa lotin bo‘lmagan yozuvdagi) manbalar BSI standarti bo‘yicha lotincha transliteratsiya qilingan holda keltiriladi.

Adabiyotlar soni. Original maqolalar va ilmiy sharhlarda kamida 30 ta manba bo‘lishi tavsiya etiladi.

E’tibor bering! Quyidagilar umumiy adabiyotlar ro‘yxatiga kiritilmaydi:

  • davlat hujjatlari (qonunlar, hukumat qarorlari, ijtimoiy va partiya faollari nutqlari va h.k.),
  • gazetadagi maqolalar, lug‘atlar,
  • badiiy matnlar, publitsistik manbalar. Agar bunday manbalarni keltirish zarur bo‘lsa, havolalar maqola matni ichida beriladi va ular alohida ro‘yxat shaklida rasmiylashtiriladi,
  • shuningdek, adabiyotlar ro‘yxatida avtoreferatlar va dissertatsiyalarni keltirish tavsiya etilmaydi. Buning o‘rniga dissertatsiyaga asoslangan ilmiy maqolalarga murojaat qilish maqsadga muvofiq.

Adabiyotlarni rasmiylashtirish namunasi (GOST R. 7.0.5-2008):

Kitoblar va kitoblardan boblar

Қудратов Т., Нафасов Т. Лингвистик таҳлил. — Т.: Ўқитувчи, 1981. — 183 б.

Кульмаматов Д. С. Среднеазиатские дипломатические документы и их русские переводы XVII в: грамоты, челобитные. — М.: Моск. педагогич. гос. ун-т, 1994. — 108 с.

Abjalova M.A. Tahrir va tahlil dasturlarining lingvistik modullari. Monografiya. — Toshkent: Nodirabegim, 2020. — 176 b.

Тер-Минасова С. Г. Реальный мир, культура, язык// Язык и межкультурная коммуникация. — М.: Слово/Slovo, 2000. — Гл. 1. — C. 35–87. — 261 с.

Антология концептов. Словарь / под. ред. В.И. Карасика, И.А. Стернина. — М.: Гнозис, 2007. — 511 с.

Maqolalar

Agar keltirilgan maqolalar raqamli identifikatorga (DOI) va elektron manzilga ega bo‘lsa, ularni ham ko‘rsatish zarur.

— jurnalda

Муратова Н., Аллаяров C., Иброхимзода M. Критическое мышление и информационная грамотность — эффективные инструменты в управлении информационными ресурсами и медийными компаниями. // O‘zbekistonda xorijiy tillar. — 2024. — 10-jild, № 6. — C. 226–242. — URL: https://journal.fledu.uz/ru/kriticheskoe-myshlenie-i-informaczionnaya-gramotnost-effektivnye-instrumenty-v-upravlenii-informaczionnymi-resursami-i-medijnymi-kompaniyami/ (murojaat sanasi 14.01.2025)

https://doi.org/https://doi.org/ 10.36078/1710323112

Gaziyeva M., Xolmatova D. Publisistik matn sarlavhalarining pragmatik va lisoniy xususiyatlari // Journal of Advanced Research and Stability. — 2022. — № 12 (2). — B. 309–316.

Казак М. Ю. Специфика современного медиатекста // Современный дискурс-анализ. — 2012. — № 6. — C. 30–41. — URL: http://www.discourseanalysis.org/ada6.pdf (дата обращения 14.01.2025)

Tu C., & Brown S. Character mediation of plot structure: Toward an embodied model of narrative // Frontiers of narrative studies, 6(1), 2020. — P. 77–112.

— konferensiya materiallarida

Умарова К. Немис тилида фразеологик антонимлар ва уларнинг

хусусиятлари // Молодая филология Узбекистана. Материалы Республиканской научно-практической конференции молодых ученых 15 марта 2021 года. Часть II. — Ташкент, 2021. — С. 176–179.

Григорьева М. Б. Развитие потенциала памяти студентов вуза через изучение иностранного языка // Материалы Международной научной конференции, посвящ. 100-летию Иркут. гос. ун-та. 18–21 сент. 2018 г. / отв. ред. О. Л. Михалёва. – Иркутск: Изд-во ИГУ, 2018. — С. 15–19.

Ikkinchi turdagi adabiyotlar ro‘yxatini (References) rasmiylashtirish

Matnni BSI standartiga muvofiq transliteratsiya qilish uchun quyidagi havoladan foydalanish mumkin: http://ru.translit.ru/?account=bsi.

Ushbu bo‘limdagi manbalar APA (American Psychological Association) uslubida, 7-nashrga muvofiq rasmiylashtiriladi (http://www.apastyle.org/).

Bibliografik ma’lumotlar References bo‘limida quyidagi ketma-ketlikda keltiriladi: muallifning familiyasi, ismi, vergul bilan ajratiladi, otasining (yoki ikkinchi ismining) bosh harfi, vergul bilan ajratiladi, nashr yili (qavs ichida ko‘rsatiladi), nuqta, nashr nomi, nashr joyi va nashriyot.

Kitoblar va jurnallarda chop etilgan maqolalar uchun sahifalar oralig‘i ko‘rsatiladi, jurnallarda chop etilgan maqolalar uchun esa jild va son raqamlari hamda sahifalar oralig‘i keltiriladi. Nashr sanasi, jild, son va maqola chop etilgan sahifalarni tavsiflashda qisqartirilgan yozuv formati qo‘llaniladi, bunda faqat raqamlar va tinish belgilaridan foydalaniladi, so‘z shaklidagi qisqartmalar ishlatilmaydi. Agar manba ingliz tilida bo‘lmasa, tavsif oxirida qavs ichida uning tili ko‘rsatiladi. Masalan: (In Uzb.), (In Rus.).

Mualliflar soni. References bo‘limida har bir manbada BARCHA MUALLIFLAR ko‘rsatilishi kerak.

Tinish belgilari. References bo‘limida tinish belgilaridan faqat vergul va nuqta ishlatilishi mumkin.

Nashr joyi (kitoblar uchun). Nashr joyi har doim ingliz tilida, to‘liq shaklda va qisqartirilmasdan ko‘rsatiladi. Masalan: Tashkent, Moscow, Saint Petersburg va shu kabi.

Jurnaldagi maqola

1) transliteratsiyada maqola sarlavhasi olib tashlanadi;

2) maydonlar orasidagi maxsus ajratuvchi belgilar («//», «–», «.») olib tashlanib, ularning o‘rniga vergul qo‘yiladi;

3) jurnal nomi kursiv bilan yoziladi;

4) “№” o‘rniga “No.” qo‘yiladi, “s.” o‘rniga esa “pp.” yoziladi.

Natijaviy ko‘rinish

Gaziyeva M., Xolmatova D. (2022). Journal of Advanced Research and Stability, No 12 (2), 309–316. (In Uzb.)

Tu, C., & Brown, S. (2020). Character mediation of plot structure: Toward an embodied model of narrative, Frontiers of narrative studies, 6 (1), 77–112.

Muratova N., Allayarov C., Ibrokhimzoda M. (2024). O‘zbekistonda xorijiy tillar, 2024, vol. 10, No 6, 226–242, available at: https://journal.fledu.uz/ru/kriticheskoe-myshlenie-i-informaczionnaya-gramotnost-effektivnye-instrumenty-v-upravlenii-informaczionnymi-resursami-i-medijnymi-kompaniyami/ (accessed 14.01.2025)

https://doi.org/https://doi.org/ 10.36078/1710323112 (In Rus.)

Kitoblar va kitob boblari

1) kitob nomi ingliz tiliga tarjima qilinadi va transliteratsiya qilingan nomdan keyin yarim oy shaklidagi qavs ichida yoziladi;

2) transliteratsiya qilingan kitob nomi kursiv bilan yoziladi;

3) maydonlar orasidagi maxsus ajratuvchi belgilar («//», «–», «.») olib tashlanadi;

4) kitob tavsifidagi qo‘shimcha elementlar (“o‘quv qo‘llanma”, “…dan tarjima”, “3-nashr” va boshqalar) transliteratsiyada ham, ingliz tilida ham chiqarib tashlanadi;

5) transliteratsiya qilingan nashr joyi ingliz tiliga to‘liq o‘giriladi;

6) nashriyot nomi transliteratsiya shaklida qoldiriladi.

Qudratov, T., Nafasov, T. (1981). Lingvistik taҳlil (Linguistic Analysis), Tashkent, Ukituvchi.

Kul’mamatov, D. S. (1994). Sredneaziatskie diplomaticheskie dokumenty i ikh russkie perevody XVII v: gramoty, chelobitnye (Central Asian diplomatic documents and their Russian translations of the KhVII in: charters, petitions), Moscow, Mosk. pedagogich. gos. un-t.

Abjalova, M.A. (2020). Tahrir va tahlil dasturlarining lingvistik modullari (Linguistic modules of editing and analysis programs), Tashkent, Nodirabegim.

Ter-Minasova S. G. Yazyk i mezhkul’turnaya kommunikatsiya (Language and intercultural communication), Moscow: Slovo, 2000, рр. 35–87 (261 р.)

Agar kitob maqolalar to‘plami (yoki shunga o‘xshash nashr) bo‘lsa, mualliflar o‘rnida muharrir (-lar) ko‘rsatiladi.

Karasik, V. I. & Sternin I. A. (eds.) (2007). Anthology of Concepts, Moscow: Gnozis. (In Rus.)

Konferensiya materiallari

  1. maqola nomi transliteratsiya qilinmaydi (ya’ni maqola nomi o‘chiriladi);
  2. maydonlar orasidagi maxsus ajratuvchi belgilar («//», «–», «.») olib tashlanadi;
  3. transliteratsiya qilingan konferensiya nomidan keyin yarim oy shaklidagi qavs ichida uning ingliz tilidagi tarjimasi (paraphrase) yoziladi. Konferensiyaning o‘tkazilgan joyi va sanasi, shuningdek, hujjat turi (konferensiya materiallari, tezislar va boshqalar) faqat ingliz tilida keltiriladi;
  4. konferensiya nomi kursiv bilan yoziladi;
  5. transliteratsiya qilingan nashr joyi ingliz tilida to‘liq shaklda ko‘rsatiladi (qisqartirilmagan holda), masalan, “M.” o‘rniga “Moscow” va sahifalar uchun “s.” o‘rniga “pp.” qo‘yiladi;
  6. nashriyot nomi transliteratsiya shaklida qoldiriladi.

Umarova K. (2021). Molodaya filologiya Uzbekistana. Materialy Respublikanskoi nauchno-prakticheskoi konferentsii molodykh uchenykh (Young Philology of Uzbekistan. Proceedings of the Republican Scientific and Practical Conference of Young Scientists), March 15, 2021, Part II, Tashkent, pp. 176–179, available at: https://docs.yandex.ru/docs/view?tm=1737027584&tld=ru&lang=ru&name=urinova_sh_halkaro_konferenciya2021_0.pdf (In Uzb.)

Grigor’eva M. B. (2018). Materialy Mezhdunarodnoi nauchnoi konferentsii, posvyashch. 100-letiyu Irkut. gos. un-ta. (Proceedings of the International Scientific Conference dedicated to the 100th anniversary of Irkutsk State University), September 18–21, 2018, Irkutsk: Izd-vo IGU, рр. 15–19. (In Russ.)

Diqqat! Agar keltirilgan manba (maqola, kitob) kirill yoki lotin harflarida yozilmagan bo‘lsa, unda References bo‘limida uning bibliografik tavsifi ingliz tilida, APA uslubida beriladi va manbaning tilini ko‘rsatish kerak bo‘ladi.

References bo‘limida mualliflar orasiga vergul qo‘yiladi, oxirgi muallifdan oldin esa “&” belgisi qo‘yiladi.

Grafiklar, diagrammalar, rasm va jadvallarni rasmiylashtirish

Maqolada grafiklar, diagrammalar va rasmlar raqami va nomi bilan berilishi shart. Barcha tasvirlar “rasm” so‘zi bilan beriladi. Masalan: 1-rasm. Birinchi kurs talabalari tomonidan temiryo‘l terminologiyasini o‘zlashtirish dinamikasi. Ranglar juda yorqin bo‘lmasligi kerak, afzal ranglar — yashil, ko‘k, kulrang.

O‘zbek va rus tilidagi maqolalarda jadvallar GOSTga muvofiq rasmiylashtiriladi: Jadval so‘zi sahifaning o‘ng tomonida raqam bilan ko‘rsatiladi, nuqta qo‘yilmaydi, shrift bilan ajratilmaydi. Jadval nomi qalin shrift bilan yoziladi va markazga joylashtiriladi. Ingliz tilidagi maqolalarda jadval APA uslubiga muvofiq rasmiylashtiriladi: Table so‘zi sahifaning chap tomonida, shrift bilan ajratilmaydi, jadval nomi esa kursiv bilan yoziladi va bitta qatorga joylashtiriladi. Jadval ichida gorizontal va vertikal chegaralar bo‘lmasligi kerak.

ILOVA

Ingliz tilidagi umumiy qisqartmalarni yozish

Nashr (выпуск)Ussue                                               
Maqolaarticle
Tom = Т. vol.
Seriya = Ser. ser.
№          No.
Qism = Q. part
Bobсh.
B.p. (в книгах)
va b.еt al.
Yili berilmagan = y.b.No date = n.d.
Joyi berilmagan = J.b.N.p.
Maxsus son (bo‘lim)special issue (section)

Foydalanilgan adabiyotlarni rasmiylashtirishda ingliz tilidagi zaruriy elementlarni yozish

Ma’ruza tezislariAbstracts of Papers
Konferensiya materiallari …Proceedings of the Conference Title
3-Xalqaro konferensiya (simpozium, kongress, seminar) materiallariProceedings of the 3rd International Conference (Symposium, Сongress, Seminar)
II Umum Rossiya konferensiyasi materiallariProceedings of the 2nd All-Russian Conference
V Umum Rossiya ilmiy-amaliy konferensiyasi materiallariProceedings of the 5th All-Russian Scientific and Practical Conference
Fan nomzodi dissertatsiyasicandidate’s thesis
Fan doktori dissertatsiyasiDoctor’s thesis
Fan nomzodi dissertatsiyasining avtoreferatiExtended abstract of candidate’s thesis
Fan doktori dissertatsiyasining avtoreferatiExtended abstract of Doctor’s thesis